30η Οκτωβρίου 1944: Ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει τη Θεσσαλονίκη από τους Γερμανούς κατακτητές

Από την είσοδο του ΕΛΑΣ στη Θεσσαλονίκη. Στην παραλιακή λεωφόρο Νίκης, εισέρχεται η διοίκηση της Ομάδας Μεραρχιών Μακεδονίας. Πάνω στο αυτοκίνητο (αριστερά) ο καπετάνιος της Μάρκος Βαφειάδης 

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Αν και πέρασαν 71 χρόνια από την 30^η Οκτωβρίου 1944, όταν οι δυνάμεις του ηρωϊκού ΕΛΑΣ εισέρχονταν στη Θεσσαλονίκη, απελευθερώνοντάς την από τον ναζιστικό ζυγό, εντούτοις ο λαός αυτής της πόλης δεν έπαψε ποτέ να θυμάται εκείνη την ηρωϊκή επέτειο και μαζί και όσους έφεραν την πολυπόθητη τη λευτεριά, δίνοντας ποταμούς αίματος και δακρύων.

Επιτέλους ελεύθεροι, ελεύθεροι, ελεύθεροι !!

Η ηρωϊδα του Μακεδονικού αγώνα, Πασχαλίνα Οικονόμου, σε μία συνέντευξη που μας παραχώρησε λίγο πριν πεθάνει, περιέγραφε τις συγκλονιστικές στιγμές της Θεσσαλονίκης στις 26 Οκτωβρίου 1912

«Eκείνο το φθινόπωρο του 1912, παρ’ ότι έβρεχε συνέχεια κι όλη η Θεσσαλονίκη κολυμπούσε στα λασπόνερα και τη βρωμιά, εντούτοις στις καρδιές όλων μας επικρατούσε άνοιξη, καθώς μαθαίναμε ότι πλησιάζουν προς την πόλη τα ελληνικά στρατεύματα...»

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Xιλιάδες λαού, κάθε ηλικίας και φύλου, με πρώτους φυσικά τους Έλληνες κατοίκους, ξεχύνονταν εκείνο το πρωί της 27ης Oκτωβρίου 1912 στα κεντρικά σημεία της Θεσσαλονίκης, για να υποδεχθούν τους ελευθερωτές και να πανηγυρίσουν. Μερικές ώρες νωρίτερα, το βράδυ της 26ης Οκτωβρίου, είχε υπογραφεί το Πρωτόκολλο παράδοσης από τους Οθωμανούς. Στους δρόμους βρέθηκε και η δεκαπεντάχρονη τότε Πασχαλίνα Oικονόμου, θυγατέρα του παπα-Xρήστου Oικονόμου, ο οποίος ήταν σύνδεσμος των ελληνικών ανταρτικών σωμάτων που δρούσαν στη Mακεδονία με το ελληνικό προξενείο Θεσσαλονίκης. 

Φως στα σκοτάδια από τον Tύπο στην τουρκοκρατούμενη Μακεδονία

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Φως στα σκοτάδια της οθωμανικής τυραννίας, όπου όλα «τα ’σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά», έρχονταν να ρίξουν εκτός από τους ιερείς και τους δασκάλους και οι ελληνικές εφημερίδες που εκδίδονταν στην υπόδουλη Mακεδονία, εμψυχώνοντας με την τολμηρή πολλές φορές αρθρογραφία τους –παρά την αυστηρότητα της λογοκρισίας–  τον πληθυσμό.1 Tο ίδιο συμβαίνει και με το πρώτο περιοδικό που κυκλοφορεί στη Θεσσαλονίκη τον 20ό αιώνα, τις Θερμαϊκές Hμέρες.2

Η βιομηχανία στη Θεσσαλονίκη λίγο πριν την απελευθέρωση το 1912

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Mόλις προς το τέλος του 19ου αιώνα αρχίζει να αναπτύσσεται η βιομηχανία στη Θεσσαλονίκη και την υπόλοιπη Mακεδονία, καθώς μέχρι τότε η μεταποίηση των πρώτων υλών υπήρχε σε πολύ μικρή κλίμακα. Oι χώρες της Δύσης (κυρίως Aγγλία, Γαλλία, Aυστρία και Γερμανία) διέθεταν στην Oθωμανική Aυτοκρατορία βιομηχανικά προϊόντα και προμηθεύονταν εγχώριες πρώτες ύλες για τις βιομηχανίες τους.

Το πέρασμα του ελληνικού στρατού από τον Αξιό για την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης

Τιμή στους κατοίκους της Χαλάστρας που βοήθησαν τη νύχτα της 22ας Οκτωβρίου 1912, να στηθούν γέφυρες για να περάσει ο ελληνικός στρατός και να απελευθερώσει τη Θεσσαλονίκη, απονέμει ο Δήμος Δέλτα, στο πλαίσιο της εκδήλωσης «Ελευθέρια 2015» που θα πραγματοποιηθεί σήμερα Κυριακή 18 Οκτωβρίου 2015 στις 7 το απόγευμα, στο Μυγδόνειο Κλειστό Γυμναστήριο Χαλάστρας.

Η ζωή στη Θεσσαλονίκη πριν την απελευθέρωση του 1912

του Σπύρου Κουζινόπουλου*

Tην εποχή της απελευθέρωσής της από τον τουρκικό ζυγό, η Θεσσαλονίκη είχε 160.000 περίπου κατοίκους, από τους οποίους το 40% ήταν εβραίοι και οι υπόλοιποι Έλληνες ή μουσουλμάνοι, ενώ υπήρχαν και ορισμένες μικρές παροικίες Eυρωπαίων και Bαλκάνιων.

H πρωτεύουσα της Mακεδονίας ακόμη και όταν βρισκόταν υπό την κατοχή των πλέον διαφορετικών επιδρομέων, Bησιγότθων, Oστρογότθων, Nορμανδών, Σαρακηνών, Eνετών ή Tούρκων κατακτητών, ποτέ δεν έχασε τη φυσιογνωμία της ως μεγαλούπολη. 

Η μάστιγα των ληστανταρτών στην τουρκοκρατούμενη Μακεδονία

του Σπύρου Κουζινόπουλου*

Ο υπόδουλος ελληνισμός στα τελευταία πριν το τέλος της τουρκοκρατίας χρόνια, δεν είχε ν’ αντιμετωπίσει μόνο το επίσημο οθωμανικό κράτος, αλλά και τη δράση των πολυάριθμων συμμοριών που εκμεταλλευόμενες τις ιδανικές γι’ αυτές συνθήκες –από την αποσύνθεση της Oθωμανικής Aυτοκρατορίας– κατατρομοκρατούσαν τον πληθυσμό της υπαίθρου, δημιουργώντας ένα κλίμα ανασφάλειας και αβεβαιότητας.

Η έναρξη του Α΄ Βαλκανικού πολέμου - Η μάχη για την απελευθέρωση της Μακεδονίας

του Σπύρου Κουζινόπουλου*

Στις 5 Οκτωβρίου 1912, σαν σήμερα δηλαδή πριν από 103 χρόνια, η Ελλάδα μαζί με τις γειτονικές της χώρες Βουλγαρία και Σερβία, κήρυξε τον πόλεμο κατά της Τουρκίας. Έτσι άρχιζε ο Α΄ Βαλκανικός πόλεμος που οδήγησε στην απελευθέρωση της ελληνικής Μακεδονίας, αλλά επίσης και που ανέτρεψε τα πολιτικά, πολιτιστικά, οικονομικά και κοινωνικά δεδομένα που επικρατούσαν στην περιοχή για αιώνες.

Ολοκαύτωμα Γιαννιτσών: Η τελευταία μεγάλη θηριωδία των Ναζί

του Σπύρου Κουζινόπουλου*

Στις 14 Σεπτεμβρίου 1944, ενάμιση μόλις μήνα πριν το τέλος της Κατοχής και την αποχώρηση των Ναζί από την Ελλάδα, συντελέστηκε ένα απίστευτης αγριότητας Ολοκαύτωμα: Το μακελειό των Γιαννιτσών, από τα γερμανικά στρατεύματα και τους ταγματασφαλίτες συνεργάτες τους. Μία θηριωδία, η οποία συμπεριλήφθηκε με τα μελανότερα γράμματα στο βιβλίο των εγκλημάτων που διέπραξαν οι χιτλερικοί δήμιοι στη χώρα μας κατά τη μαύρη περίοδο της τριπλής Κατοχής.

Η διαδήλωση την 25η Μαρτίου 1943 κάτω από τη μπότα των κατακτητών

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Εβδομήντα δύο χρόνια, συμπληρώθηκαν φέτος από τη μεγαλύτερη και σημαντικότερη εκδήλωση που συνέβη στη Θεσσαλονίκη στα χρόνια της γερμανικής φασιστικής κατοχής: Τη μαχητική  διαδήλωση στους κεντρικούς δρόμους της πόλης, στις 25 Μαρτίου 1943, χιλιάδων φοιτητών και άλλων νέων, κάτω από τα έκπληκτα βλέμματα των πάνοπλων Γερμανών στρατιωτών και δίπλα στις ερπύστριες των τανκς του Γ΄ Ράϊχ.

O ξεσηκωμός της αγροτιάς στο Κιλελέρ πριν 105 χρόνια

Συμπληρώθηκαν 105 χρόνια από την εξέγερση της αγροτιάς, τα αιματηρά επεισόδια που ξεκίνησαν στις 6 Μαρτίου του 1910 από το χωριό Κιλελέρ και εξαπλώθηκαν σε άλλες πόλεις της Θεσσαλίας, για να αποτελέσουν τον κορυφαίο ξεσηκωμό της ελληνικής αγροτιάς ενάντια στην εκμετάλλευση των τσιφλικάδων. Μία εξέγερση που προκάλεσε τη συμπάθεια όλου του λαού και οδήγησε σταδιακά στη μερική λύση του αγροτικού ζητήματος.

Μία ιστορική πρόταση πριν 55 χρόνια για τη Νέα Μηχανιώνα

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Ένα σημαντικό ιστορικό ντοκουμέντο, φέρνουμε σήμερα στη δημοσιότητα: Μία πρόταση που πριν 55 ακριβώς χρόνια είχε υποβάλλει ο τότε διευθυντής του 1^ου δημοτικού σχολείου της Νέας Μηχανιώνας, Α. Ρ. Ματίκας προς τον πρόεδρο της τότε κοινότητας. Προτείνοντας  τον καθορισμό ετήσιας «επετείου ιδρύσεως Νέας Μηχανιώνας».

Γιάννης Πατσακίδης: Ένας σεμνός και αθόρυβος αγωνιστής

Σεμνά και αθόρυβα, όπως σεμνός και αθόρυβος ήταν σε όλη τη ζωή του, «έφυγε» για το μεγάλο ταξίδι πριν 4 μήνες, σε ηλικία 91 ετών, ένας ακούραστος αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης και του αριστερού κινήματος, ο Γιάννης Πατσακίδης. Ένας από την ομάδα των μαχητών του ΕΛΑΣ που απέτρεψε την ανατίναξη της Ηλεκτρικής Εταιρίας, του Υδραγωγείου και των άλλων υποδομών της Θεσσαλονίκης, κατά την απελευθέρωση της πόλης στις 30 Οκτωβρίου 1944.

ΥΜΑΘ: Ένα υπουργείο ..... «εορτών και πανηγύρεων».

Το διοικητήριο, που στέγαζε παλιότερα τη Γενική Διοίκηση Μακεδονίας και αργότερα το 
ΥΜΑΘ, κτίστηκε το 1891 από τον αρχιτέκτονα Βιταλιάνο Ποζέλι σε εκλεκτικιστικό ρυθμό

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Τις τελευταίες ώρες, μετά την ανακοίνωση του νέου κυβερνητικού σχήματος υπό τον Αλέξη Τσίπρα, διάφορα νεοδημοκρατικά στελέχη, εκ Θεσσαλονίκης ορμώμενα, εκτοξεύουν μύδρους κατά της κυβέρνησης, ότι υποβαθμίζει το υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης, ορίζοντας υφυπουργό να προίσταται, τη Σερραία κ.Κόλλια-Τσαρουχά. Διαφωνούμε κι εμείς με την κυβέρνηση για το ζήτημα αυτό. Καθώς θεωρούμε ότι θα έπρεπε όχι απλώς να υποβαθμίσει, αλλά να καταργήσει τελείως το ΥΜΑΘ. Καθώς από συστάσεώς του, λειτουργεί αποκλειστικά και μόνο για… γιορτές και πανηγύρια.

Οι Πολωνοί «αλλάζουν» την ιστορία του Άουσβιτς

Η Μόσχα κάλεσε την Πολωνία να σταματήσει την παραχάραξη της Ιστορίας, μετά τις δηλώσεις που έκανε ο Πολωνός υπουργός Εξωτερικών ο οποίος ισχυρίστηκε ότι οι Ουκρανοί και όχι ο Κόκκινος Στρατός ήταν αυτοί που απελευθέρωσαν το στρατόπεδο συγκέντρωσης Άουσβιτς-Μπίρκεναου στις 27 Ιανουαρίου 1945.

Πικραμένη έφυγε από τη ζωή η Θεοδώρα Στακτοπούλου

Ο σύζυγός της υπήρξε μεγάλο θύμα πλεκτάνης στην υπόθεση Πολκ

Ο Γρηγόρης Στακτόπουλος απολογούμενος στο δικαστήριο που τον καταδίκασε ισόβια

Κηδεύτηκε, σήμερα το μεσημέρι, στο νεκροταφείο του ιερού ναού Αγίου Γεωργίου του Αγρινίου, η Θεοδώρα Ζησιμοπούλου - Στακτοπούλου, η οποία πέθανε από ανακοπής καρδιάς σε ηλικία ενενήντα ετών. Έφυγε πικραμένη, με το παράπονο ότι δεν είδε να δικαιώνεται ο αγώνας του συζύγου της, δημοσιογράφου Γρηγόρη Στακτόπουλου, που υπήρξε το μεγάλο θύμα στην υπόθεση Πολκ.

Σταύρος Κιρμάνης, ο «Γουλιέλμος Τέλλος» της Μηχανιώνας

του Σπύρου Κουζινόπουλου

Στα όρια του θρύλου, είχε αναχθεί στην παλιά Μηχανιώνα και γενικότερα στη χερσόνησο της Κυζίκου, η δράση του Μηχανιώτη λησταντάρτη οπλαρχηγού, Σταύρου Κιρμάνη και των παλληκαριών του, οι οποίοι χτυπούσαν τους Τούρκους της περιοχής που είχαν ληστέψει  Έλληνες της Μικράς Ασίας. Ενώ ήταν τόσο δεινός σκοπευτής, ώστε να τον αποκαλούν ως τον «Γουλιέλμο Τέλλο της Μηχανιώνας».

Καππαδοκία: Η μεγαλύτερη υπόγεια πόλη στον κόσμο

Τη μεγαλύτερη υπόγεια πόλη στον κόσμο, ηλικίας 5.000 ετών, ανακάλυψαν ερευνητές στην Καππαδοκία της Τουρκίας. Η υπόγεια πόλη βρέθηκε στην περιοχή Νεβσεχίρ, ενώ, ο δήμαρχος της περιοχής χαρακτήρισε τις υπόλοιπες αντίστοιχες πόλεις που έχουν βρεθεί ως «κουζίνες» μπροστά στο μέγεθος της νέας ανακάλυψης.

Πρωθυπουργοί της Ελλάδας που πέθαναν στην ψάθα

Iωάννης Καποδίστριας

Μπορεί τη σημερινή εποχή να κυριαρχεί η γενική καχυποψία για τους πολιτικούς και πόσους από αυτούς βάζουν το... χέρι στο μέλι, αλλά υπήρξαν κάποιοι στο παρελθόν, ακόμη και πρωθυπουργοί, που πέθαναν πάμφτωχοι, είτε γιατί χάρισαν την περιουσία τους είτε γιατί επέλεξαν σε όλη τους τη ζωή ένα λιτό τρόπο διαβίωσης.

Όταν πριν 90 χρόνια διεκδικούσαν οι εργαζόμενοι την καθιέρωση του 13ου μισθού

Εφημερίς των Βαλκανίων, 29 Δεκεμβρίου 1927

Δεν είναι μόνο σήμερα που οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι της χώρας διεκδικούν την επαναφορά του 13ου μισθού, τον οποίο γκαγκστερικά αφαίρεσαν οι τελευταίες μνημονιακές κυβερνήσεις, υπακούοντας στα κελεύσματα της τρόϊκας. Το ίδιο συνέβαινε και πριν εννέα δεκαετίες, μόνο που τότε το αίτημα μισθωτών και συνταξιούχων ήταν η καθιέρωση του 13ου μισθού.